CBAM: wat je als importeur echt moet weten

Het naleven van alle CBAM-verplichtingen gaat voor veel importeurs een flinke uitdaging zijn.
Bovendien nadert een belangrijke deadline: vanaf het derde kwartaal 2024 mag je in je CBAM-rapportage geen standaardwaarden meer gebruiken. Bovendien moet de CBAM-rapportage uiterlijk op 31 juli 2024 ingeleverd zijn. 

In een eerdere blog bespraken we al wat CBAM precies inhoudt, welke goederen eronder vallen en hoe de implementatie zal verlopen. Lees hier onze eerdere blog over CBAM. 

Deze keer gaat onze douanespecialist Sander dieper in de materie. Hij zal toelichten welke gevolgen deze nieuwe Europese verordening heeft voor importeurs en hoe jij kan omgaan met de toenemende complexiteit die voortkomt uit CBAM en de bijbehorende verplichtingen.

CBAM: Groeiende impact op importeurs

CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism) geldt nu voor alle importeurs van cement, meststoffen, ijzer, staal, aluminium, waterstof en elektriciteit. De Nederlandse Emissieautoriteit (NEa) heeft een lijst opgesteld met alle goederencodes die momenteel onder CBAM vallen.

Onze verwachting is dat steeds meer importeurs de komende jaren met CBAM te maken krijgen. De Europese Unie wil namelijk de uitstoot van koolstof verminderen. Het is dus zeer waarschijnlijk dat CBAM op meer goederencodes van toepassing wordt. Dit betekent dat de impact van deze Europese verordening de komende jaren alleen maar groter zal worden.   

Het is belangrijk om goed te (blijven) controleren of de goederen die jij importeert onder CBAM vallen en of je producten juist geclassificeerd zijn.

Belangrijk:

• Als je als importeur zelf je douaneaangiften doet of als je gebruik maakt van directe vertegenwoordiging, ben je altijd zelf de CBAM-aangever.
• Als je gebruik maakt van een expediteur (indirecte vertegenwoordiging) voor je invoeraangiften, kan je vertegenwoordiger ook optreden als CBAM-aangever. 

Zorg voor heldere afspraken en dat je de juiste data aangeleverd krijgt. Als importeur ben je altijd zelf eindverantwoordelijk voor het doen van een correcte aangifte en nu dus ook voor het op tijd inleveren van een correcte CBAM-rapportage. 

De frustratie van emissiedata verzamelen

De eerstvolgende CBAM-rapportage moet uiterlijk 31 juli 2024 bij de NEa ingediend zijn. Dit is ook de laatste keer dat je standaardwaarden mag gebruiken. Vanaf het derde kwartaal van 2024 wordt verwacht dat je redelijke inspanningen doet om de werkelijke emissiegegevens van jouw producenten te verkrijgen. Dit is waar voor veel bedrijven de echte problemen beginnen.

De grootste uitdaging voor bedrijven is het verzamelen van de juiste emissiedata. Internationale handel bestaat vaak uit complexe toeleveringsketens met diverse fabrikanten, leveranciers en tussenhandelaren. Voor de gegevens in de CBAM-rapportage ben je afhankelijk van deze partijen. Zij zien niet altijd het belang of zullen even meewerkend zijn. Deze situatie maakt het verkrijgen van de benodigde gegevens voor bedrijven een tijdrovende en frustrerende taak.

Uitzonderingen in de CBAM-verordening

Wij raden je aan om eerst je volledige toeleveringsketen in kaart te brengen. Zo weet je precies met welke partijen je samenwerkt en waar je de benodigde emissiedata moet opvragen.

Gebruik deze voorbeeldbrieven van Evofenedex om je handelspartners te benaderen. Leg duidelijk uit wat je van hen verwacht en zorg voor een goede opvolging als de gevraagde data niet geleverd wordt. 

1. Leverancier communicatie template CBAM (download)
2. Example of letter towards suppliers of CBAM goods (download)

Als het niet lukt om de werkelijke emissiedata te verzamelen, maar je kan aantonen dat je er alles aan hebt gedaan, dan mag je nog steeds de standaardwaarden gebruiken. Je kan ook een incompleet rapport indienen en vragen om een langere termijn voor aanvulling.

• Handige tip! - Voor goederen afkomstig uit EVA-landen of uitzonderingsgebieden binnen de Europese Unie, of voor zendingen met een waarde van minder dan € 150,00, is de rapportageverplichting niet van toepassing. Veel interessanter is dat de rapportage ook niet verplicht is voor goederen die onder een andere douaneregeling worden geplaatst dan in het vrije verkeer brengen.
  
  Ligt de eindbestemming van jouw goederen buiten de Europese Unie, dan loont het de moeite om te kijken of een Vergunning Entrepot of Actieve Veredeling uitkomst kan bieden. Hulp nodig? Wij kunnen je helpen bij het in kaart brengen van deze processen, adviseren over de mogelijke oplossingen en het aanvragen van de benodigde vergunningen. 
  
  

Toezicht en handhaving door NEa

Het toezicht op de CBAM-rapportages valt onder de verantwoordelijkheid van de Europese Commissie. Zij controleren de ingediende rapportages door deze te vergelijken met de gegevens uit de ingediende invoeraangiften bij de Nederlandse Douane.

Hoewel het bedrijfsleven zou profiteren als deze aangiftegegevens worden hergebruikt voor de CBAM-rapportage, heeft de Europese Commissie daar helaas niet voor gekozen. Dit maakt het voldoen aan deze verordening voor bedrijven veel complexer dan noodzakelijk. 

Wanneer de Europese Commissie onregelmatigheden vaststelt in jouw CBAM-rapportage, schakelen zij de NEa in. De NEa zal een procedure opstarten als er ten oprechte geen rapport ingediend is of als het ingediende rapport niet aan de regels voldoet.

Als CBAM-aangever ben je verplicht om alles in het werk te stellen om de benodigde emissiegegevens te verzamelen en aan te leveren. Als jij hierin nalatig bent, kan de NEa besluiten jou een boete op te leggen. Deze boete varieert van € 10,00 tot € 50,00 per ton CO2 die niet correct gerapporteerd is. Dit benadrukt het belang van zorgvuldige rapportages en naleving van CBAM-regelgeving om boetes te vermijden. Wacht dus niet en ga nu aan de slag!

Slimme oplossingen voor importeurs

Bedrijven staan voor een grote uitdaging om te voldoen aan alle CBAM-verplichtingen. Dit zal flink wat tijd en energie in beslag nemen. Ook brengt het extra kosten met zich mee. Denk aan alle administratieve kosten en de aanschaf van CBAM-certificaten vanaf 2026.

De eerste belangrijke stap voor bedrijven is het analyseren van hun productportfolio en de daaraan gekoppelde goederencodes. Vervolgens moet je jouw Supply Chain evalueren: zijn er alternatieve leveranciers uit landen die niet onder deze verordening vallen, of kan het toepassen van een andere douaneregeling voor jouw organisatie uitkomst bieden?

Ondanks onvermijdelijke prijsverhogingen biedt CBAM ook kansen je supply chain te optimaliseren en strategieën te herzien. Bedrijven worden uitgedaagd om creatief te zijn en oplossingen te vinden voor de administratieve rompslomp die ontstaat door deze nieuwe verplichting. 

Heb je hulp nodig? Nodig ons uit om samen met jou te brainstormen over creatieve oplossingen. Door ons netwerk en knowhow zijn we goed op de hoogte van de mogelijkheden.